Aangezien het om een religieuze plechtigheid ging waarvoor wij het geluk hadden te worden uitgenodigd, gaven wij er de voorkeur aan zo discreet mogelijk te zijn en geen foto’s te nemen. De foto’s in het artikel komen van de website van het centrum. Omdat niet alle toeristen zo gevoelig zijn, kunt u foto’s vinden op Google Afbeeldingen en zelfs video’s op Youtube.

Als u een wervelende derwisjshow wilt zien die meer “toeristisch” is dan de hieronder beschreven ervaring, kunt u een tour boeken op de website van Viator.
Als de wervelende derwisjen beroemd zijn, moet ik zeggen dat ik, voordat ik ze opzocht, niet echt wist wat ze inhielden. De wervelende derwisjen zijn leden van een islamitische soefi-orde die in de 13e eeuw werd opgericht.
De wervelende derwisjen nemen deel aan een ceremonie in naam van Samā’, dat in 2008 op de werelderfgoedlijst van UNESCO werd geplaatst.
In de toeristische gebieden van Istanbul zult u veel bureaus zien die u aanbieden zo’n ceremonie bij te wonen. Na enig speurwerk op internet blijkt dat er 3 of 4 plaatsen zijn waar men kan komen en dat deze meestal niet erg authentiek zijn en voor toeristen worden georganiseerd. Ik verneem dat de meest authentieke ceremonies plaatsvinden in het Silivrikapi cultureel centrum. In tegenstelling tot de andere plaatsen is er geen reservatie mogelijk, je moet er onaangekondigd naartoe. De plechtigheden vinden elke donderdagavond om 19.30 uur plaats.
Het centrum heeft een website: https: //www.emav.org/en
Deel 1: Reisverslag
Deel 2: Praktische tips

Deel 1: Reisverslag

Aankomst ter plaatse

Het centrum(Silivrikapi Mevlana Kultur Merkezi) bevindt zich in de wijk Fatih in Istanbul. Het kost ons ongeveer 45 minuten met de tram en dan te voet om er te komen.
Dit is duidelijk niet het toeristische Istanbul. We komen in een volksbuurt en lopen door donkere steegjes. Ik heb heel weinig informatie op internet gevonden en ik vraag me af of deze plek nog bestaat.

Uiteindelijk komen we aan voor een poort die eruit ziet als een privé-eigendom. We vragen ons af of we binnen mogen komen. Er is wat activiteit en een persoon wenkt ons vriendelijk binnen te komen. Een Engels sprekende vrouw komt naar ons toe en heet ons hartelijk welkom. Zij legt ons uit dat wij hier zijn alsof wij thuis zijn, dat de plechtigheid om 19.30 uur begint met de uitzending van een video van ongeveer een uur, alleen in het Turks. Zij stelt ons voor, als wij dat willen, later om 21.00 uur terug te komen voor de “show” van de wervelende derwisjen. Aangezien we er zijn om een zo authentiek mogelijk moment bij te wonen, zijn we ook bereid om de video te bekijken 🙂
De vrouw legt uit dat bezoekers gevraagd wordt 50 TL per persoon te betalen.
Eenmaal betaald, trekken we onze schoenen uit en gaan de kamer binnen. Het is een vrij grote kamer. Plastic stoelen vormen een grote boog in het midden waarvan matten liggen. De aanbidders zitten op de matten, vrouwen aan de ene kant, mannen aan de andere. Terwijl de stoelen lijken te zijn gereserveerd voor de ouderen … en bezoekers.
We waren er vroeg en zagen de gelovigen al aankomen. Er is veel goede wil in de zaal en de mensen lijken erg blij om samen te zijn.
Als de ceremonie begint, zijn er maar 3 “toeristen” in de zaal aanwezig. Wanneer de video wordt gestart, ziet Anh de duur van de video: 1u50. Als we hopen dat niet de hele video wordt uitgezonden, zullen we geduld moeten hebben.

De video

Eindelijk komt de video in zijn geheel uit 😀 Laten we eerlijk zijn, 1u50 video waar we geen woord van verstaan, dat is lang. Heel lang. Heel erg lang.
In deze video, zien we een oude man praten. Eerst in een lange monoloog en dan in een vraag en antwoord sessie. We merken snel op dat toen de video werd opgenomen, de man stond op de plaats waar nu de televisie staat. Naast hem zien we een paar mensen die in de kamer aanwezig zijn.
Na wat onderzoek, kon ik deze man identificeren: hij isHasan Dede. Ik stel me voor dat als je hem vanaf nu op een video bekijkt, hij er misschien niet meer is, maar ik heb dit niet kunnen verifiëren.

In 1 uur en 50 minuten hadden we tijd om de mensen te observeren en verbazingwekkende dingen te zien. Ik ben nu al onder de indruk van de aandacht van de gelovigen die hun ogen niet van de televisie hebben afgehouden. Nu eens zien we ze geconcentreerd, dan weer zien we ze hartelijk lachen. Op andere momenten zijn ze emotioneler en huilen sommigen hun ogen uit.
De man in kwestie lijkt het voorwerp te zijn van diepe adoratie. Toegewijden maken foto’s (van de TV!), een jongeman is zelfs het scherm aan het filmen als je hem op de video naast de oude man ziet. Ik zag zelfs een vrouw met een smartphone wallpaper met een foto van de oude man.
Om eerlijk te zijn, het is een beetje griezelig, de codes van een sekte zijn er. Maar er is zo’n sfeer van liefde, sereniteit en zorgzaamheid!
Na ongeveer 1u30 video, komen er een twintigtal toeristen binnen, gewapend met camera’s, gopro en andere selfie stokken… wat een schande om de sfeer van de plaats te breken. Sommigen namen niet eens de moeite hun pet af te nemen… Later zou ik door te zoeken op het internet te weten komen dat er ook tours worden aangeboden om deze ceremonie bij te wonen (voor 2,5 keer zoveel geld), wat deze plotselinge en massale komst verklaart.
Het is duidelijk dat wij ons verveelden tijdens de uitzending van de video, maar wij zijn blij dat wij de ceremonie hebben gerespecteerd en niet als eenvoudige consumenten zijn gekomen.

Eerste deel van de ceremonie

Nadat de video is afgespeeld, knielen de gelovigen neer en vormen een hechte kring. Er zijn lezingen, liederen begeleid door percussie en de ney, een rietfluit. Het is erg mooi.
Iedereen is weer erg geconcentreerd en ik kijk toe hoe de vrouwen tissues uit hun zakken trekken.
Dan staat een jongeman in het midden van de cirkel en begint zich om te draaien, de ogen gesloten, met zoveel gratie dat men dacht dat hij de hemel in zou gaan. Op dit moment beginnen de gelovigen uit volle borst en zonder onderbreking “Allah, Allah, Allah” te roepen, met gesloten ogen, terwijl zij op de grond slaan.
Ze gaan in een soort trance, zweten voor sommigen, huilen voor anderen, het is zeer indrukwekkend! Er was zo’n energie in de zaal dat zelfs Anh erg ontroerd was en haar ogen uit huilde zonder te weten waarom.
Dit gaat vele minuten zo door, dat ik dacht dat ze wachtten tot hij flauwviel.
Dit is niet het geval en het eerste deel van de ceremonie wordt onderbroken.

Diner pauze

Een korte pauze waarin onze gastheren ons iets te eten en te drinken aanbieden. Het is simpel maar het is goed. Tijdens deze onderbreking worden de tapijten uit het midden van de kamer verwijderd om plaats te maken voor de parketvloer.

De sama

Dit is het moment van de sama, de beroemde derwisj die spint om in gemeenschap te treden met het goddelijke.
Sommige gelovigen hebben een plaats op de mezzanine ingenomen om instrumenten te bespelen. Zij dragen de karakteristieke kameelharen hoed.
Dan komen andere gelovigen binnen, naast de hoed dragen ze een lange zwarte jas.
Na een langzame processie, verwijderen zij hun mantel en onthullen een witte jurk en beginnen te twirlen, met gesloten ogen.

Aangezien ik geen specialist ben van de ceremonie en de betekenis ervan, nodig ik u uit het Wikipedia-artikel te raadplegen om meer te weten te komen.
Omdat wij altijd op onze stoel zitten, zitten wij altijd op de eerste rij, omdat wij zelfs door de kleding van de derwisjen worden aangeraakt.

Ik denk dat de sama 15 à 20 minuten duurde, het was een betoverende show.
Ook al duurde het erg lang (we vertrokken om 23.00 uur), we waren zeer geraakt door deze ceremonie en waren zeer gevoelig voor de ontvangst die we kregen.

Deel 2: Praktische tips

Hoe kan ik de Wervelende Derwisj ceremonie in Istanbul bijwonen?

• Om er te komen, is het heel eenvoudig, open Google Maps en typ Silivrikapı Mevlana Cultuur Centrum
• U kunt er komen met het openbaar vervoer of een taxi nemen, die kost ongeveer 20-30TL vanaf Sultanahmet
• De dienst wordt elke donderdagavond gehouden. Het begint om 19.30 uur met de vraag- en antwoordsessie (ik weet niet of er elke donderdag een video is of dat iemand een uur lang preekt). Dit wordt gevolgd door het “allah allah” in een cirkel voor ongeveer 15 minuten. Dan een licht diner. Dan komen de wervelende derwisjen aan.
• Ik denk dat als je het FAQ gedeelte in het Turks wilt overslaan, kom dan rond 20.45 uur, dan kun je een hapje eten en de derwisjen zien
• De deelname is minimaal 50TL/persoon (in contanten), maar u bent vrij om meer te geven aan de vereniging
• Vrouwen hoeven geen sluier te dragen
• Neem een vest of een sjaal mee want het is een beetje koud in de kamer
• Turken zijn erg aardige mensen, maar de mensen die wij hier hebben ontmoet zijn nog aardiger, erg vredelievend, respectvol en bezorgd om het welzijn van iedereen : onderling en ook naar de toeristen toe. Ook al hebben ze ons nooit gevraagd niet te filmen/foto’s te nemen, toch staat er een groot bord bij de ingang “zet uw telefoon uit”. Dit is in de eerste plaats een religieuze ceremonie, dus probeer ook respectvol te zijn.
• Voor meer toeristische ceremonies:
  • de Viator website biedt verschillende tours : klik hier
  • Er is elke dinsdag-, donderdag- en zaterdagavond een ceremonie met Civitatis, reserveer hier