Bezoek aan de Colombiaanse Amazone Carnet 3/4 : Geneeskrachtige planten met een Sjamaan, Piranha vissen en Caiman (Krokodil) observatie
Ik ben helemaal opgewonden vandaag want we gaan de hele ochtend doorbrengen met een sjamaan/genezer en gaan in de middag piranha vissen. Als je de 2 vorige afleveringen gemist hebt, ze zijn hier en hier
Let op: de reisverslagen bevatten veel spoilers en foto’s. Als u binnenkort gaat en u bent alleen geïnteresseerd in praktische informatie, moet u weten dat wij deze praktische gids van de Amazone op de blog hebben gepubliceerd (u vindt er de coördinaten van ons agentschap, adviezen en de gedetailleerde begroting).
Deel 1 : ReisdagboekDeel
2 : Praktische adviezen
Deel 1: Reisverslag
DAG 3 : Bezoek een ander Ticuna dorp
We nemen vandaag weer de boot, om naar een ander dorp van de Ticunas te gaan, 30 minuten met de boot. Met deze verpletterende hitte, is het goed om op de boot te zijn, de onze heeft een zeil dat ons beschermt tegen de zon. De ultieme luxe!
Ik waardeer onze gids Nader meer en meer, hij is uiterst respectvol, voor dieren, planten, mensen … elke keer als we een andere boot tegenkomen, of een familie die de was aan het doen is op de rivier, remt hij af om hen niet te storen door een golf te creëren. De anderen hebben niet noodzakelijk dezelfde tact.
Ontmoeting met Carlos
Vanochtend is het bezoek niet aan Nader maar aan Carlos, de zeer bekende genezer/ sjamaan in de omgeving. Dit is het interessantste bezoek van ons hele verblijf in de Amazone, dus ik ga niet gierig zijn met uitleg
Gewoonlijk gaat hij van dorp naar dorp om voor mensen te zorgen, maar vandaag is hij hier bij ons. We zouden in ongeveer 5 minuten een andere gids hebben gehad, maar het geluk is met ons gedurende ons hele verblijf in de Amazone, we hebben altijd de beste gidsen voor ons.
Carlos is een genezer, wij noemen ze sjamanen (een term van Siberische oorsprong) maar in het Spaans heet het curandero.
Een curandero is een genezer in Spaans Amerika. Zij dienen remedies toe voor ziektes. Hun krachten worden als bovennatuurlijk beschouwd omdat men gelooft dat zij rechtstreeks te maken hebben met kwaadaardige geesten die ziekte veroorzaken. Bron : wikipedia
Opmerking: sjamanen uit het Amazonegebied zijn geen wijzen of ontwaakte wezens in de westerse betekenis van het woord. De definitie van krijger-tovenaar is meer op zijn plaats. Ga niet naar de sjamanen van het Amazonegebied voor persoonlijke ontwikkeling.
Het is een familieaangelegenheid, Carlos leerde genezen van zijn vader die het van zijn grootvader leerde. Maar hij zegt dat als iemand echt geïnteresseerd is, hij hen ook zijn kennis kan bijbrengen. Er komen ook studenten om van Carlos te leren, maar zij hebben nog veel te weinig oefening om dezelfde recepten te kunnen gebruiken als hij in de ziekenhuizen doet.
We zijn er niet in geslaagd de 1e oorsprong van medicinale plantenkennis uit hem te krijgen, maar ik heb uit een interview van een antropoloog(je kunt zijn boek hier lezen, Amazonelink) kunnen vernemen dat de inheemse bevolking in het *Peruviaanse* Amazonegebied rechtstreeks door de planten is onderwezen, zij kennen hun namen en weten hoe de meeste aanwezige planten te gebruiken (terwijl het er duizenden zijn). Zij communiceren met de natuur door middel van hallucinogene planten – en de geest van elke plant laat zich zien, en leert de mensen hun geneeskrachtige eigenschappen en hoe drankjes te bereiden. Dezelfde antropoloog noemt als voorbeeld de hallucinogene drank die van ayahuasca wordt gemaakt: er moeten twee planten worden gebruikt om deze drank te verkrijgen. Ayahuasca produceert dimethyltryptamine (DMT), dat verantwoordelijk is voor hallucinaties, maar het innemen ervan is niet effectief omdat een enzym in de maag, monoamine oxidase, het omzet in inactieve metabolieten. Er is een andere plant nodig om dit enzym te deactiveren. Hoe verklaart u dan dat de inboorlingen, als bij toeval, onder de 80.000 verschillende planten in het Amazonegebied, twee planten konden vinden die goed samengaan om hun drank te bereiden? Er is meer kans om de loterij te winnen dan de perfecte combinatie te vinden.
Carlos communiceert ook met de geest van de natuur, door gebruik te maken van de tabaks- en cocaplant.
Hij vertelt ons dat de dieren ook weten dat hij een genezer is en dat hij dat gaat demonstreren. Hij nadert een bijennest en neemt het nest in zijn handen, de bijen komen uit het nest maar geen bijen vallen hem aan. Opmerking: probeer dit niet thuis.
Wanneer hij de bladeren plukt om de medicijnen te bereiden, vraagt hij eerst aan Moeder Natuur om energie naar de planten te sturen. Dan geeft hij de drankjes aan de patiënten, terwijl hij zingt… hij gaf ons de demo, het zingen is zo mooi dat ik tranen in mijn ogen had.
Carlos heeft 16 enorme percelen: er zijn geneeskrachtige planten, maar ook fruitbomen en maniok voor de consumptie van zijn familie. In 3u30 konden we er slechts een klein deel van bezoeken.
Er is een blad, uit dezelfde familie als munt, dat precies, maar dan ook precies ruikt naar mijn favoriete geur Un jardin après la mousson van Hermes. In de Amazone (en zelfs in Colombia) lijkt alles meer smaak en geur te hebben, zelfs het citroenblad ruikt 100 keer beter dan wat wij in Azië hebben. Toen we in Medellín boodschappen deden, hebben we minutenlang aan de basilicumblaadjes in de supermarkt gesnuffeld omdat ze zo lekker roken.
Er is nog een bloem die kiespijn kalmeert. Bij het kauwen op deze bloem is het alsof de tong verdoofd is, daarna dringt een gevoel van frisheid en muntsmaak de hele mond binnen, het is heel vreemd maar ook heel grappig.
Deze boom is belangrijk, zijn schors kan de beten genezen van een bijzonder woest insect, dat zijn eitjes op je lichaam legt – en je kunt er aan sterven. Carlos wilde ons zelfs het insect in kwestie tonen, maar gelukkig was hij niet “thuis”.
Aan de boom in kwestie zie je de bladeren van een andere plant die aan de stam kleven, deze bladeren maken het mogelijk om goed in slaap te vallen… maar worden ook gebruikt om andere mensen in slaap te brengen om hun kleren te stelen… of hun vrouwen. Deze plant is zeer bekend en komt in veel volksverhalen voor.
Deze is om een man trouw te houden. Was je kleren er maar mee, de bladeren zijn super kleverig en blijven dagen zitten. Ik heb me gehaast om er een op JB te plakken, je weet maar nooit… 😀
Deze moet je absoluut onthouden. Ik heb een foto van het blad gemaakt, zodat je het kunt herkennen. Bij slangenbeten is het nodig de stengel van deze plant te gebruiken, en er een drankje van te maken.
De legende zegt dat als je twee keer tegen deze boom slaat (die ook anti-rimpel eigenschappen heeft), en de stam scheurt, je een andere vrouw krijgt. Carlos is twee keer geslaagd, hij heeft nu 3 vrouwen (van de toegestane 5). Hij is momenteel op zoek naar een 4e vrouw, blank deze keer, wie is er klaar voor?
Bij de Ticunas lijken vrouwen veel macht te hebben. Ze kunnen beslissen om kinderen te krijgen of niet. Ze kunnen ook minnaars hebben, net zoals haar man minnaressen kan hebben… Na de eerste maanden na de bevalling worden zij volledig verzorgd door hun echtgenoten (of hun dochters) die alles voor hen doen. Carlos werkt alleen op zijn land en zegt dat zijn vrouw (vrouwen) er zijn om bemind en verwend te worden en niet om te werken.
Veel van de planten die Carlos ons laat zien helpen om seksuele prestaties te verbeteren. Laten we zeggen dat de plaatselijke bevolking reeds in uitstekende gezondheid verkeert dank zij de chuchuwasa-drank, die vitaliteit geeft en beschermt tegen vele ziekten (hij geneest zelfs malaria). Dit drankje wordt ook verkocht in Puerto Narino, ik raad u aan het te proberen, het is echt goed !
Er is zelfs een boom die kanker geneest (sommige toeristen komen daarvoor helemaal naar het Amazonegebied).
Ze komen dus meestal naar Carlos voor hartproblemen (liefde), om zwanger te worden, om niet zwanger te worden, voor de bevalling… en vooral voor het equivalent van Viagra, want als je tot 5 vrouwen hebt, moet je zeker van je rug zijn…
Er is een plant waar je de naam van degene die je wilt kunt blazen. Ik weet niet of het efficiënt is, maar aangezien Carlos Nadia’s naam is vergeten, onze vertaler, is het niet waarschijnlijk dat hij meteen met haar trouwt ahahah
Het begint plotseling (hard) te regenen en gelukkig hebben we onze speciale Amazon regenjas die door het agentschap is geleend. Carlos, daarentegen, is tevreden met een bananenblad, het is echt te zoet.
Onze wandeling verandert in een food tour omdat we zo’n honger hebben. We kunnen niet genoeg krijgen van deze palmvruchten, of bananen, of lulo uit onze tuin die zoveel meer smaak hebben dan in de supermarkt. Het bos kan gevaarlijk zijn, maar ook voedend.
Plotseling hoor je een geluid, als een druppel water die valt. Dit geluid wordt herhaald en herhaald en we realiseren ons dat het een vogel is(mochilloso ? niet zeker van de spelling). Dan komt een geluid dat ons in de rug doet verkleumen: het klinkt als kindergelach. Maar er zijn hier geen kinderen, het is gewoon een vogel.
Ik val in een gat, behoorlijk groot. Gelukkig is de eigenaar van dit gat (we weten niet welk gevaarlijk dier) er niet. Meer angst dan kwaad.
Ik zet een haakje om te zeggen hoezeer we Nadia, onze vertaalster, waarderen. Ze stelt veel relevante vragen en vertaalt ook de antwoorden voor ons. En wanneer Carlos ontwijkend reageert, geeft zij niet op en dringt zij erop aan dat hij de gestelde vragen beantwoordt. Ik denk dus dat de gids belangrijk is, maar een goede vertaler helpt ook veel. Bovendien is Carlos zeer geraakt door de belangstelling die wij voor hem hebben en door de relevante vragen van onze vertaler. In plaats van de geplande 3 uur, hebben we er 3.30 uur over gedaan en als het niet geregend had, waren we de hele dag weggeweest, denk ik ahahah Nadia vertelde me ook dat zelfs als de inboorlingen heel goed Spaans spreken, de woorden die ze gebruiken soms niet erg precies zijn, dus je moet niet aarzelen om meer informatie te vragen. Zij kunnen bijvoorbeeld spreken over tigro (tijger) maar het is een kleine wilde kat, geen echte tijger.
We laten Carlos met spijt achter en nemen de boot terug naar Puerto Narino voor de lunch. We hebben nog 1 uur rust voor we de hele middag vertrekken.
Namiddag: bezoek aan het Tarapoto-meer
We vertrekken wat later in de middag om naar het Tarapoto meer te gaan. Onderweg zien we veel vogels, maar ook absoluut prachtige planten, zoals deze, die eigenlijk een parasitaire plant is.
Op het meer, zien we nog steeds grijze dolfijnen. Ze baren hier, trainen de jongen om te jagen, voordat ze hen meenemen naar de Amazone rivier. We zouden hier moeten kunnen zwemmen, maar het is een beetje fris.
We gaan een eindje verder en vinden een rustig maar zo mooi hoekje dat als het paradijs bestaat, het hier sterk op moet lijken.
We kunnen ook veel vogels observeren, kleine en grote, het is prachtig! Het water is troebel, maar er is een kleine vogel die tot 1 m diep kan zien en zonder problemen vist.
We vissen met eenvoudige hengels en JB heeft drie kleine visjes kunnen vangen (die hij meteen weer loslaat omdat ze te klein zijn). De vissen eten de vruchten graag, dus moeten we het geluid imiteren van vruchten die in het water vallen. De gids wist twee piranha’s te vangen, groot genoeg om ’s avonds op ons bord te belanden.
Ik ben compleet ontzet door deze vis met twee kleine antennes. Toen JB er voor het eerst mee viste, gaven we hem snel aan de gids die ons uitlegde dat hij kon prikken en dat we dus zijn kop moesten blokkeren om de haak te verwijderen. Toen JB hem voor de tweede keer ving, kon ik hem beter observeren, en het kleine geluidje dat ik associeerde met vogels – komt eigenlijk van deze vis. Het is een pratende vis OMG, het zegt “arrrggghhh” met zijn kleine piepstemmetje. We hebben het heel snel vrijgegeven.
Zodra de nacht valt, komen de muggen om ons te verslinden, maar de natuur is goed bezig, in een paar minuten komen de libellen om de muggen op te eten en ons te beschermen!
De jacht op kaaimannen – krokodillen
Zodra het donker wordt, neemt de gids ons mee per boot om de kaaimannen (krokodillen) te zien. Met behulp van een zaklamp ziet hij de ogen van de kaaimannen, die oranje zijn.
Met de lamp in de ene hand en de peddel in de andere stuurt hij de boot terwijl hij met zijn hand de kaaiman vangt (maar welke hand ???). De eerste poging is een mislukking. Maar hij laat zich niet ontmoedigen, het duurt nog eens 30 minuten om een andere kaaiman op te sporen en deze keer is het een succes. Het is een baby zwarte kaaiman, die ongeveer 60 cm is. Natuurlijk, de kaaiman wordt heel snel vrijgelaten.
We zoeken naar een witte kaaiman deze keer. Hij ziet een tweede kaaiman met zijn lamp, maar als we de grootte van zijn ogen en de afstand tussen de ogen zien, begrijpen we dat het een kaaiman van 3 meter is en dat het niet mogelijk zal zijn om hem zo bij de nek te pakken 😀 We hebben geluk, want het is de grootste kaaiman die onze gids in de hoek heeft gezien.
In totale duisternis, op een boot midden in de Amazone, is een buitengewone ervaring, we zijn veel gevoeliger voor geluiden en er zijn lichten afkomstig van duizenden fluorescerende insecten, die als slingers flitsen. Que lindo!
Op de terugweg vaart de boot weg in totale duisternis, soms gestoord door de zaklamp als onze gids zich moet oriënteren.
JB en ik denken dat een bezoek aan de Amazone per boot de veiligste en aangenaamste optie lijkt…. wanneer we schaduwen de boot zien naderen en JB raken waardoor we verbaasd gillen: het zijn gewoon sardientjes die rondspringen. Gewoonlijk sprongen ze een voor een, maar dit was 3 voor 3. De boot is toch niet zo veilig ahahahah
Op het menu deze avond: twee kleine piranha’s gevangen door onze gids.
Even ter informatie, piranha’s eten alleen lijken, of heel zelden, als je een enorme wond hebt. Weinig risico om aangevallen te worden, zelfs als je in de buurt baadt.
Als ze bijten, scheuren ze een stuk vlees af, en geen gewone wond, want ze hebben een hypersterke kaak. Piranha aanvallen op “normale” mensen zijn zeldzaam, en gebeuren alleen als de piranha’s een wanhopig tekort aan voedsel hebben, wat hier niet het geval is omdat ze genoeg andere dingen te eten hebben. Bron
Ondanks de folklore over deze vissen, zijn er weinig of geen betrouwbare gegevens over aanvallen van piranha-scholen op grote dieren, waaronder mensen. Bovendien bestaat er een misverstand over daadwerkelijke aanvallen op levende mensen en over het aasetend gedrag van piranha’s op mensen die reeds dood zijn door andere oorzaken, zoals hartfalen en verdrinking. Het meest voorkomende profiel van een piranhaverwonding bij de mens wordt veroorzaakt door één enkele vis die slechts één keer bijt. De typische beet bestaat uit een enkele, ronde, kraterachtige wond met scheurvorming in het weefsel. Verwondingen door piranha’s bij badende mensen komen vooral voor in afgedamde wateren, omdat de vissen daar woekeren en zich daar als paaiende en ouderlijken gedragen.
Lees hier meer over ons avontuur
Deel 2: Praktische tips
We gingen met het agentschap Amazonas Jungle Tours. Voor meer info over prijzen & programma, bekijk onze praktische gids voor de Colombiaanse Amazone hier