Sorry dat ik zo lang verdween. Weet je, soms verveel ik me een beetje als ik op reis ben (vooral ’s avonds), en dan maak ik van de gelegenheid gebruik om te bloggen. Maar als ik in MIJN stad, MIJN land ben, verveel ik me geen seconde. Er zijn zo veel dingen te eten, zo veel vrienden en neven te zien, zo veel te winkelen… dat ik mijn blog vergeet.
Na Chiang Mai, gingen JB en ik naar Hanoi, mijn geboortestad, het beste van het beste van Vietnam, van Azië, van de wereld. Dit is slechts mijn persoonlijke mening, want de meeste toeristen (en vooral JB) zijn het niet met mij eens.
Normaal, het is mijn thuisstad. Ik heb het zien veranderen, ik ken uit mijn hoofd de boui boui, de hoeken, de naam van de verkoopster in die en die winkel, de prijs van mijn favoriete bún chả, de naam van de kinderen van mijn groentenverkoper… Ha Noi is een deel van mij, waar ik ook ga in Vietnam, de mensen zullen mijn accent herkennen, mijn Hanoiaanse intonatie, ik zal weten hoe ik de delicatesse van Ha Noi’s tào phớ recept moet uitleggen, vergeleken met het walgelijke in Ho Chi Minh stad (onder andere), ik zal weten hoe ik het verschil moet vertellen tussen twee bún chả die 5 meter van elkaar verkocht worden, en ik zal een uiteenzetting geven over de verschillende werken die gedaan zijn in Tháp Rùa, in het midden van het meer van het gerestaureerde zwaard.
Ik ben Hanoiaans, maar voornamelijk Vietnamees. En voor alle Vietnamezen is de belangrijkste tijd van het jaar het Nieuw Maanjaar. Het Vietnamese Nieuwjaar, Tết, is het equivalent van Kerstmis in Frankrijk, waar je echt verdrietig bent als je niet bij je familie bent.
Lunar New Year in Ha Noi is nog specialer. Omdat het klimaat in deze periode uniek is, met een beetje lichte regen, een kou die kenmerkend is voor het nieuwe maanjaar, en de kersenbomen die staan te popelen om te bloeien.
Waarom hebben JB en ik het warme klimaat van Chiang Mai verlaten om de kou van Hanoi te ondergaan? Gewoon voor de Tết, die ik al 7 jaar niet meer met mijn familie heb gevierd.
Vietnamezen hebben niet veel vakantiedagen, en Tết is de perfecte gelegenheid om echt uit te rusten, om eindelijk jezelf te vinden, met zijn 7 tot 9 vrije dagen achter elkaar, elk jaar weer. Buitenlanders en toeristen mijden deze tijd omdat zij weten dat het een gezinsvakantie is en het hele land tot stilstand lijkt te komen.
Deel 1: Reisverslag
Deel 2: Praktische tips

Deel 1 : ReisdagboekWe

kwamen 10 dagen voor het nieuwe jaar aan, de tijd die nodig was om JB de gekke sfeer in de stad te laten zien. Moet je je met Kerstmis een paar weken van tevoren tot de dood opwinden om cadeaus te kopen, hier, voor het Maan Nieuwjaar, moet je veel meer doen dan dat.
Allereerst moet een echte maaltijd voor de doden worden bereid, die op het altaar van de voorouders wordt gezet: 5 verschillende vruchten, de groene kleefrijstcake(bánh chưng), een van kop tot voet gekookte haan (een haan, geen kip, heel belangrijk!).
Foto: voorbeeld van een maaltijd die de Tê’t waardig is

Dan is het ook nodig om papieren offers te kopen en te verbranden, valse munten… voor de voorouders en de “goden” van het huis.

Je moet een vis kopen en hem vrijlaten. Je moet het huis ook versieren met een kersenboom, een boom met vruchten die op clementines lijken.
Foto: JB naast de kersenboom bij het huis van mijn ouders

Je moet ook eten kopen, want tijdens de eerste dagen van het jaar is het moeilijk om aan eten te komen. Je moet schoonmaken omdat schoonmaken verboden is tijdens de eerste 3 dagen van het jaar…
Degenen die terug naar huis moeten (aan de andere kant van het land), moeten ook denken aan het kopen van bus/trein/vliegtuigkaartjes… waarvan de prijzen de pan uit rijzen. Vooral vrouwen moeten er goed uitzien (dit is de tijd dat je al je familie moet zien – zelfs ver weg – en de Vietnamezen zullen niet aarzelen haar te vragen waarom ze lelijker is dan vorig jaar), dus moeten ze naar de spa, nieuwe kleren kopen, hun haar verven, hun wenkbrauwen bijwerken enz.
Foto: Traditionele Vietnamese outfits te koop in heel Ha Noi voor Nieuwjaar

Kortom, een heel programma!
Gelukkig voor ons, is mijn familie niet zo traditioneel. Dus we kunnen het hele haan gedeelte overslaan, de offers, de versieringen. Ik hou het bij schoonmaken en boodschappen doen.

Oudejaarsavond heb ik

de hele oudejaarsavond schoongemaakt. Ik haat schoonmaken, maar ik ben gemotiveerd door traditie. Omdat ik gewend ben om dit elke oudejaarsavond in Vietnam te doen. Een nieuw maanjaar zonder schoonmaken is geen echt nieuw jaar. Vietnamezen beschouwen alles in huis gedurende de eerste 3 dagen van het jaar (lunar) als ons geluk. Dus als we het vuilnis legen, of het stof opruimen, is het alsof we ons geluk aan iemand anders geven. Dus schoonmaken op oudejaarsavond is onvermijdelijk.
We eten bij mijn ouders thuis. Mijn moeder maakt voor ons 90 loempia’s en serveert ons typische groene kleefcake voor het nieuwe jaar!!!

We hebben te veel moeite om alles af te maken, en de rest naar ons appartement te brengen (om de eerste dagen van het jaar te overleven). Aan onze oudejaarsmaaltijd ontbreekt nog van alles, maar aangezien we in de basis niet van traditioneel Tet-eten houden, kunnen we het ons veroorloven alleen dat te eten wat we lekker vinden.

S Avonds kijken we, zoals alle Vietnamezen in het Noorden (want de Vietnamezen in het Zuiden interesseert het geen moer), naar een programma dat Ta’o Quân heet. Het is een programma op TV, waarin de “goden” die geacht worden over Vietnam te waken (god van het gezin, de samenleving, het onderwijs enz.) – vóór Tet teruggaan naar de hemel om verslag uit te brengen aan de hemel (in feite de grote baas van het universum). Het is erg grappig, en de komieken die meedoen zijn de beroemdste komieken van het land.
Om middernacht gaan we op in de menigte voor het meer van het herstelde zwaard, zwart van de mensen, of we gaan naar een van de vele plaatsen waar een vuurwerk is, om het te aanschouwen. Toevallig is er een vuurwerk vlak voor ons appartement, en aangezien we op de 11e verdieping zitten, zien we alles. Het regent een beetje, het is deze zeer fijne regen die zo karakteristiek is dat iedere Hanoër zich die herinnert, deze regen die de Tê’t vergezelt, en die zoveel herinneringen oproept in deze stad – zo bijzonder en zo moeilijk om lief te hebben als je er niet woont.

1e dag van het nieuwe jaarDe

1e dag van het nieuwe jaar is de heiligste dag, de dag die we wijden aan onze dierbaren. De eerste persoon die door de deur van het huis loopt wordt verondersteld geluk te brengen aan het huishouden, dus laat ik die eer aan JB, die het appartement verlaat, en dan weer binnenkomt, met zijn rechtervoet (heel belangrijk!).
Elk jaar doen mijn ouders de gebruikelijke ronde: eerst die van mijn grootmoeder van vaderskant, dan die van mijn vaders broers en zussen. Dan de broer van mijn moeder, dan super goede vrienden.
In nog traditionelere gezinnen kan men alleen op de eerste dag de familie van de vader bezoeken. Daarom mogen schoondochters hun ouders niet bezoeken, zij moeten de eerste dag bij de familie van hun echtgenoot blijven, en dan de tweede dag naar hun eigen familie gaan.
Tijdens de Tet-periode is er een andere traditie die heel wat mensen stress kan bezorgen: mừng tuổi (of lì xì). Degenen die werken (in principe) moeten geld geven aan degenen die niet werken (kinderen en gepensioneerden). Het geld (alleen nieuwe biljetten) wordt gegeven in kleine rode envelopjes (eerder gekocht).

Het bedrag hangt af van de relatie tussen de twee mensen, of het mijn verre neef is of mijn zus. Maar zonde is arm, het is OK om een klein symbolisch biljet te geven (1.000 tot 5.000vnd).
Als de persoon heel dichtbij is (mijn zus bijvoorbeeld), zelfs als ze werkt, is het gebruikelijk dat ik haar wat geld geef om haar geluk te brengen.
Het is zeer onbeleefd om zo’n rode envelop te weigeren. Soms kun je zeggen dat het vermomde geschenken zijn. Kinderen kunnen bijvoorbeeld veel geld krijgen als een indirect bedankje aan hun ouders. De kinderen hebben aan het eind van de Tet veel geld, maar maak je geen zorgen, hun ouders nemen het allemaal in beslag.
U kunt zich voorstellen hoeveel nieuwe bankbiljetten er in deze periode in omloop komen! Bovendien zijn banken gewend aan veel mensen die geld komen wisselen om stapels nieuwe 20.000VND of 50.000VND biljetten te krijgen. Nu is de regel minder streng, je mag zelfs oude biljetten geven.
Het gebeurt ook dat wij kinderen die wij niet goed kennen, ontmoeten bij een kennis thuis (de zoon van een verre neef bijvoorbeeld). Het is gebruikelijk om ze toch iets te geven. Vandaar de behoefte aan kleine nieuwe biljetten van 10.000VND of 20.000VND, die kunnen worden uitgedeeld als snoepgoed, zonder rode enveloppe.
Als u kinderen hebt, is de balans over het algemeen neutraal aan het eind, want u geeft veel, maar de kinderen krijgen er bijna evenveel voor terug. Maar voor kinderloze paren zoals wij, geven we, geven we, maar krijgen we niets. Loool
Dus, zoals ik al zei, gaan we op de eerste dag van het jaar een grote scootertocht maken (JB rijdt echt goed in Vietnam) om onze naaste familie te zien. Elke keer als we ergens heen gaan, worden we hartelijk ontvangen en serveert men ons wat lekkers (thee, jam). Aangezien JB geen Vietnamees spreekt, verveelt hij zich en eet zonder ophouden. Als we na verschillende etappes bij het huis van mijn moeders broer aankomen voor de lunch, hebben we al geen honger meer.
Bij hem daarentegen wordt alles op traditionele wijze gedaan, we hebben de traditionele maaltijd met alle gerechten die je moet hebben (groene kleefrijstcake, Vietnamese worst, verschillende vruchten, bamboescheutensoep enz.) Dus gaan we met een dikke buik naar mijn peettante, voordat we naar het meer van het herstelde zwaard gaan – zoals iedereen.

In Hanoi, zijn er niet zoveel beroemde tempels. De Ngoc Son tempel, gelegen op een klein eiland in het hart van het meer van het gerestaureerde zwaard, is er één van. Iedereen gaat erheen om geluk en geluk te wensen aan zijn familie. Iedereen is verkleed, en wij ook. JB is bijzonder knap in zijn traditionele outfit – moderne versie.


Er zijn enkele cafés en restaurants open, maar de prijs wordt met minstens twee vermenigvuldigd. Het is zeer afgekeurd om te onderhandelen op de 1e maan dag, dus we vragen de prijs te betalen, niet om af te dingen zoals gewoonlijk, noch om te zeggen “te duur” en te vertrekken.
Omdat de Vietnamezen menen dat alles wat op de eerste maansdag gebeurt, een voorteken is voor het nieuwe jaar. Als de eerste dag verrot is, is de rest van het jaar ook verrot. Bovendien, als u de “pech” hebt de eerste klant van deze verkoper te zijn en zijn goederen niet te kopen, wee u! Dus op die dag moet je vermijden domme dingen te zeggen, domme dingen te doen, of iemand te beledigen.
Toeristen die zich misdragen riskeren twee klappen en een uitwijzing van het grondgebied (nee, ik maak een grapje, maar ik denk het wel).
Pas op de eerste maansdag vind ik mijn geboortestad terug zoals ik die zo’n dertig jaar geleden kende. Er is heel weinig verkeer, iedereen lacht, is vrolijk en blij, iedereen verkleedt zich om een familiefoto voor het meer te maken. Het is ver van de vervuilde en lawaaierige stad die het is geworden.

2e Maan-dagDit

is de dag die gewijd is aan de familie van de moeder, maar aangezien we iedereen de dag voordien al gezien hebben, stellen we ons tevreden met het leegmaken van de koelkast terwijl we wachten tot onze favoriete restaurants opengaan.
We hadden naar pagodes en tempels kunnen gaan zoals andere Vietnamezen, maar we gaven er de voorkeur aan om mijn ouders dat voor ons te laten doen. Gedurende deze tijd en gedurende enkele dagen daarna, ontvangen mijn ouders ook mensen in hun huis. Ze bellen van tevoren, of verschijnen voor het huis, zonder afspraak. We weten nooit wie ons komt bezoeken.

Maan Dag 3Dit

is de dag gewijd aan leraren. Ik wil echt mijn oude pianoleraar zien, die al 86 jaar oud is. Ik vind zonder probleem zijn appartement, waar ik 4 jaar lang elke week heen ging. Hij is erg verrast en blij om mij te zien, om ons te zien. Het is de eerste keer dat JB hem ontmoet, maar hij merkt ook hoe oprecht de gevoelens zijn na zoveel jaren.
Daarom hou ik van Ha Noi, want nergens anders kan ik zulke vriendelijke gezichten zien, mijn kindertijd herbeleven, die kleine steegjes zien waar ik bijna al mijn snacks doorbracht, zittend op die 10 cm grote stoeltjes, roddelend met mijn vrienden.
Trouwens, ik zie mijn vriendinnen nog steeds, en niets maakt ons gelukkiger dan onze favoriete snackplaatsen op te zoeken, die de tijd en de openbare ontwikkelingen weerstaan (frequent en niet altijd noodzakelijk), om te roddelen en te praten over onze gemeenschappelijke herinneringen.
JB, aan de andere kant, kan Ha Noi niet meer uitstaan. Hij vindt de stad lawaaierig, vervuild, en de sluiting van zijn favoriete restaurants tijdens de 7 dagen van Tê’t vakantie (10 voor sommigen) maakt hem nog bozer – want Ha Noi zonder zijn gastronomie, het is gewoon onzin. Bovendien maken de restaurants die in deze periode open zijn er gebruik van om de prijzen met 2 of 3 op te drijven. En na Tê’t, verhoogt iedereen zijn prijzen om “de inflatie te volgen”.

Lên ₫ồng of SjamanismeOp

de 8e dag van het Maan Nieuwjaar wordt mijn moeder uitgenodigd voor een sjamanistische sessie, genaamd Lên ₫ồng, een religieus erfgoed dat behoort tot de cultus van de heilige moeder. Deze cultus kent vele namen, en de tak waartoe deze sjamaan behoort, bestaat voornamelijk uit zeer rijke kooplieden.
Deze sjamanistische sessie heeft zo’n belangrijke culturele en artistieke dimensie dat ik besloot te gaan, ook al weet ik er niets van af.

De sjamaan heeft een tempel gebouwd op de 7e verdieping van haar huis. Er zijn al zo’n twintig mensen aanwezig, allen persoonlijk uitgenodigd door de sjamaan. Zij is al goed gekleed en opgemaakt, en wordt door twee mannen geholpen om over haar kleren, schoenen en kostuums van de geesten die “haar lichaam belegeren” te dragen. Het komt erop neer dat zij tijdens de sessie, die 6 of 7 uur zal duren, in trance zal gaan en zal worden belichaamd door een twintigtal genieën, van het hoogste tot het laagste niveau. Hiervoor moet ze haar kostuum veranderen om de rang van de geest te weerspiegelen. Een speciale muziek begeleidt haar om haar te helpen. Het is altijd dezelfde melodie, maar de tekst verandert voor elke geest.
Je moet het zien om het te geloven, want het is onmogelijk voor een kleine vrouw als zij, gezien het tempo van de sessie, het dansen en de hoeveelheid sigaretten en alcohol die ze consumeert, om niet flauw te vallen. Als ik het was, zou ik na 1u30 al mijn energie opgebruikt hebben. Maar de sessie duurt 6 tot 7 uur!

Het is echt een aangename show om naar te kijken, de muziek is ook zeer aangenaam, de kostuums van een ongeëvenaarde finesse. De sjamaan deelt ook geld uit (alleen nieuwe biljetten zonder al te veel waarde à 1.000VND) door ze op de grond te gooien, en iedereen raapt ze vrolijk op, hoe meer we er oprapen, hoe meer het ons geluk brengt.
Het is een gelegenheid om de geesten vragen te stellen, of om iets te vragen, in ruil voor een kleine vergoeding of offers. Soms vragen de geesten om specifiek tot iemand in het publiek te spreken, om hen te berispen, of om hen een goede gezondheid of succes te schenken. De intonatie en het gebaar veranderen afhankelijk van de persoonlijkheid van de geest. Vrouwelijke geesten zullen warmer zijn, terwijl mannelijke geesten strenger zijn.
Zelfs voor niet-gelovigen zoals ik is de sessie zeer aangenaam en de sfeer is warm. Op een bepaald ogenblik vraagt mijn moeder mij of ik de genieën iets te vragen heb, en ik besef tot mijn vreugde dat mijn leven zo compleet is en ik het nu zo goed heb, dat ik absoluut niets te vragen heb. Een paar jaar geleden zou ik gevraagd hebben “wanneer krijg ik een betere baan?” of “geef me dit jaar alsjeblieft meer geld, zodat ik xyz kan kopen”.

Conclusie

, het nieuwe maanjaar is niet noodzakelijk de leukste tijd voor iedereen… maar het blijft de belangrijkste feestdag voor alle Vietnamezen. Het is de enige gelegenheid van het jaar waar we even kunnen stilstaan, naar onszelf kijken, ons afvragen waar we naartoe gaan, wat we willen… en uit die spiraal geraken die zo kenmerkend is voor Vietnamezen, waar we moeten slagen, meer doen, meer verdienen, meer dit, meer dat zijn.
Elk jaar, wanneer Tet nadert, proberen Vietnamezen die in het buitenland wonen een stuk groene kleverige cake te bemachtigen, een paar rode enveloppen… omdat het vieren van het Nieuwjaar inhoudt dat men in zichzelf houdt wat ons Vietnamees maakt. Zelfs als zij niet bij hun familie zijn, vinden zij het fijn om het van veraf te kunnen vieren en de sfeer te voelen die elk jaar zo bijzonder is in Vietnam.
Opmerking: Lunar New Year wordt in het Vietnamees “Tet” genoemd. Zeg alstublieft niet “Chinees Nieuwjaar”, want deze feestdag is populair in veel landen buiten China, en zelfs de Chinezen zeggen het niet.

Deel 2: Praktische tips

Tips

• Vermijd verplaatsingen op oudejaarsavond en de eerste dag van het nieuwe jaar. Niet alleen zal de keuze zeer beperkt zijn, maar ook de prijs zal exorbitant zijn.
• Sommige reisbureaus bieden u aan om u tijdens de Tê’t-periode bij een gastgezin onder te brengen om met hun familie een echte Tê’t te beleven. Vraag naar meer informatie!
• Vergeet niet de maankalender te controleren als u uw vakantie in Vietnam in januari of februari doorbrengt, want Tet valt alleen in deze twee maanden (en de datum verandert elk jaar).
• Het zal erg koud zijn rond Tê’t in het noorden van Vietnam, dat is elk jaar zo. Ik denk dat er een klein donsjack bij zit. Als het regent, zul je lijden. 15°C is erg koud in het noorden van Vietnam vanwege de vochtigheid en het gebrek aan verwarming (om nog maar te zwijgen van de slecht geïsoleerde ramen en deuren). Het is beter wat kleren mee te nemen dan te lijden.
• Rond Tê’t kan het zelfs in Sapa sneeuwen, dus let op het weer!
• De oude wijk van Hanoi is de enige plaats waar u een ruime keuze aan restaurants vindt die tijdens de Tet-periode open zijn. Het liefst op de hoek bij de grote kathedraal van Ha Noi, erg leuk, rustig en mooi.
• Het is cool om de eerste 3 dagen van het nieuwe jaar in Ha Noi te blijven. Buiten dat, het gebrek aan open restaurants en diensten + de exorbitante prijzen kunnen je dronken voeren, ga ergens anders heen, in meer toeristische plaatsen (Sapa, Ha Long, Hoi An etc)
• Alles zal weer normaal worden vanaf de 10e of 15e maan dag. Voor het zover is, blijft de geest van Tê’t intact, het is niet ongewoon dat de mensen u voor en na Tê’t om meer fooien vragen, om “hun geluk te brengen”. Op oudejaarsavond kan een parkeerplaats voor een scooter tot 200.000VND (8€) kosten.
• De prijzen vliegen de pan uit, en lijken niet noodzakelijk op de prijzen op de kaart, en je wordt verondersteld dat te weten – omdat alle Vietnamezen dat weten. Aarzel dus niet om naar de prijs te vragen als u twijfelt.
• Nogmaals, Vietnamezen houden niet van Chinezen, dus praat niet over “Chinees Nieuwjaar” of je wordt eruit geschopt. Als je ons beledigt, gebruik je in het ergste geval de term “Tê’t” of “Lunar New Year”. Op de eerste dag, wens iedereen een gelukkig nieuwjaar.