Road trip in Marokko : Kerstmis in het midden van een oase (deel 1/3)

Vandaag nemen we de CTM-bus van Essaouira naar Marrakech. Als we terugkomen naar Marrakech, is het om een week op roadtrip te gaan met Aurélien, met wie we vorig jaar al vertrokken zijn om de tempels van Angkor te bezoeken.

Een jaar later ontmoeten wij elkaar opnieuw om samen Kerstmis en Nieuwjaar te vieren tijdens een roadtrip die, naar wij hopen, gedenkwaardig zal zijn in Marokko. Deze reis was geheel georganiseerd volgens het advies van Lonely Planet. Zowel voor de reisroute als voor de hotels en restaurants. Dit is de eerste keer dat wij blindelings hun advies volgen, dus wij zullen zien of zij gelijk hebben (wij worden niet door hen gesponsord).

Opmerking: dit artikel is gedeeltelijk geschreven met behulp van een spraakherkenningsprogramma, dus bij voorbaat excuses voor eventuele spelfouten.

Dag 1: Aankomst in Marrakech

JB herhaalde een zeer goed beoordeelde riad in het hart van de medina(Riad Sabbah, Booking link) – dit adres staat niet op Lonely Planet 😀 De eigenaar is een Franse architect en hij heeft een vervallen terrein omgetoverd tot een prachtige en te rustige riad. De enige minpunten zijn de kleine omvang van de kamers en de slechte geluidsisolatie binnen in de riad (buiten hoor je niets van de souk).

In tegenstelling tot de vorige keer, konden we goed onderhandelen over taxitarieven. De chauffeur vroeg ons slechts 20 dirham te betalen, maar een andere chauffeur maakte hem duidelijk dat we meer moesten aftroggelen en dat het niet juist was de prijs zoveel te verlagen. Kortom, zelfs eerlijke chauffeurs kunnen het zich niet veroorloven om eerlijk te zijn. Lees hier meer over taxi’s in Marrakech.

Als we om 16.00 uur aankomen, is er niet veel meer te bezoeken in Marrakech, behalve de Secret Garden. De entree kost 50 dirham en we komen in een gerenoveerde ruimte die uit twee tuinen bestaat. Het bewaterings- en kanalisatiesysteem wordt goed uitgelicht dankzij de verklarende panelen.

Wat wij zo leuk vinden aan deze tuin is de aanwezigheid van vele zeer comfortabele en mooie banken. Er is zelfs een café met uitzicht op de grote tuin. Ik kan het bezoek ten zeerste aanbevelen, het is een oase van rust midden in de medina.

We verdwalen opnieuw in de kleine straatjes op zoek naar een foudrouk(coordonnées Google Maps), het oude “hotel” van de nomaden. We vinden souvenirwinkels en ambachtslieden. Ik val voor een traditionele lippenstift gemaakt van papaver. Het systeem is niet gemakkelijk te gebruiken, je moet je vinger nat maken en dan op het stukje keramiek krassen om wat lippenstift te krijgen. De verkoper laat ons nog veel meer wonderen zien, zoals de stukjes hout die erg lekker ruiken of traditionele recepten om een verstopte neus te voorkomen. JB koopt een aluinsteen als deodorant en aftershave.

Er zijn minder toeristen in dit deel van de stad, ik raad u ten zeerste aan hierheen te gaan. Ondertussen brengt Aurélien tijd door met een andere SEO collega.

We maken gebruik van het feit dat we in Marrakech zijn om te gaan eten in een Japans restaurant Soto (aanrader). Het is om ons vol te stoppen met rauwe zalm, want er is er geen in Essaouira waar we nu wonen.

Dag 2: Ait Ben Haddou

De volgende dag ontmoeten we elkaar om 6 uur ’s ochtends op het centrale plein. We roepen zonder problemen een taxi op en de rit van het centrale plein naar het CTM-busstation kost 30 dirham (na onderhandeling).

We kopen de kaartjes (90 dirham naar Ouarzazate). Onze CTM chauffeur is niet erg voorzichtig en brengt zijn tijd door met links rijden om iedereen in te halen.

Het is echter een gevaarlijke weg met veel bochten. De landschappen zijn prachtig en we kunnen in de verte enkele besneeuwde toppen zien. Trouwens, door de bochten voelde ik me niet zo lekker. Ik raad iedereen die last heeft van reisziekte aan om in het midden van de bus te gaan zitten, en niet vooraan zoals ik.

De stad die we willen bezoeken wordt niet bediend door de bus. We vragen of we bij een kruispunt ( Oued el Maled, typ Carrefour Ait ben Haddou in op Google Maps om te zien waar het is) afgezet kunnen worden en nemen daar een taxi. JB onderhandelt over de ritprijs tot 40 dirham voor ons drieën, wat een aanvaardbare prijs is, maar niets meer. Als u erin slaagt een collectieve taxi te krijgen, is het tarief 5 dirham per persoon en de taxi vertrekt als er 5 klanten zijn.

De chauffeur stopt bij een panoramisch uitzichtpunt zodat we een foto kunnen nemen van het mooie stadjeAit Ben Haddou.

Ons hotel ligt in de oude stad en we moeten over een kleine brug lopen om er te komen.

Als ik me niet vergis, zijn er maar vier hotels in de oude stad. Al de anderen zijn aan de andere kant van de rivier, in de nieuwe stad. De mensen wonen hier niet meer omdat de oude huizen zijn ingestort. De muren zijn gemaakt van stro en aarde. De plafonds worden ondersteund door stammen van palmbomen, bladeren en een enorme laag aarde.

De oude stad is vrij klein en het kost ons slechts 30 minuten om naar de top te klimmen. We hebben een 360° uitzicht op de hele stad en de rivier. Er is een kleine heuvel naast vanwaar we een heel mooi uitzicht hebben op de stad en de zonsondergang. Hier zijn veel films opgenomen (Gladiator, Kingdom of Heaven, Lawrence of Arabia…), en Game of Thrones.

Naar verluidt hebben de bewoners plastic plaatjes die niet kunnen worden verwijderd op de computer geplakt om de directeur te dwingen bij hen langs te gaan en te betalen voor het verwijderen van deze plaatjes. Er is geen aanwijzing of overblijfsel van de oude schietpartijen. Sommige verkopers gebruiken de foto’s van de films die hier zijn opgenomen om de aandacht van de toeristen te trekken en hen naar hun winkel te doen komen. De eigenaar van ons hotel herinnert zich nog de opnames van de serie Game of Thrones en de aanwezigheid van Khaleesi (“de mooie blonde”) vlak voor de hoofdingang van de stad. De opnames duurden blijkbaar twee weken, maar de acteurs verbleven niet hier, maar in de grote stad ernaast. Bekijk aflevering 5 van seizoen 3.

Er zijn enkele groepen toeristen die de stad voor een uurtje of twee komen bezoeken, maar de meeste toeristen slapen hier niet.

We zien een herberg/restaurant aan de overkant van de rivier met een heel mooi uitzicht(Auberge Azaddou Tamlalte).

We kiezen voor de Berberomelet en brengen al onze tijd door op het terras van het restaurant. Sommige Berbers doen de was bij de rivier terwijl hun kinderen zich vermaken over de bruggen die gemaakt zijn van stenen zakken. Het leven is er echt vredig, vooral ’s avonds wanneer iedereen de oude stad verlaat, behalve een paar toeristen die hier slapen.

Gelukkig kozen we voor het diner voorgesteld door onze kasbah (kasbah is een oud rijk huis gemaakt van aarde en stro), 130dh/persoon. Inderdaad, de oude stad is ’s avonds verlaten en er zijn geen restaurants.

Onze kashba, Dar el Haja(link naar reservering), aanbevolen door de Lonely Planet, is een van de laatste 4 die toeristen in de oude stad herbergen. We hebben geen elektriciteit in het hele hotel (en geen stopcontacten in de kamers) maar zonne-energie dus we dineren bij kaarslicht en er is een hoekje in de bank met een multi-stopcontact waar we onze telefoonbatterijen kunnen opladen. Ik kan je net zo goed vertellen dat er vaak mensen op deze bank zitten 😀

Het warme water wordt ook verkregen dankzij zonne-energie, maar ik slaagde erin om een zeer warme douche te nemen. Het is verbazingwekkend om zo’n comfort te hebben in een middeleeuwse stad.

Dag 3: Oase van Skoura

De volgende dag ontbijten we met de kat van de herberg, die meer belangstelling heeft voor het stukje “koe dat lacht” dan voor ons.

We bezoeken een oude kashba naast ons hostel. De entree kost 10 dirhams per persoon, er zijn wat manden en gereedschap binnen maar het is niet erg interessant. Op een gegeven moment gaan we naar het terras en de grond schudt onder onze voeten. We zijn een beetje bang dat de kashba niet zo goed onderhouden is en we haasten ons om te vertrekken. We zullen later leren dat dit verschijnsel normaal is voor dit soort constructies. Als we goed naar het plafond kijken, zien we dat het recent is opgeknapt, ik denk dat we niet bang hoeven te zijn.

We ontmoeten de taxichauffeur van de vorige dag, om 11 uur “inchala”, maar Marokkaanse tijd is 11.30 uur. Voor 25 dirhams per persoon worden we afgezet in Ouarzazate, dat 22 km van hier ligt. De chauffeur mag ons niet afzetten waar hij wil, alleen bij het busstation. Als we bijvoorbeeld voor het hotel afgezet willen worden, zullen we een andere taxi moeten nemen.

We lopen naar het Hertz autoverhuurkantoor. Het ophalen is pijnlijk, het is een franchisenemer die zijn auto’s beschikbaar stelt op verschillende platforms (Hertz, budget, thrifty) en het lijkt erop dat ze boos op ons zijn omdat we online boeken en betalen.

Eerste slechte verrassing hij kondigt ons aan dat hij niet de GPS die we gereserveerd en betaald hebben.

Tweede slechte verrassing: hij vraagt ons om een bank preautorisatie van 1 200 € terwijl we de optie “totale terugkoop van franchise” hadden genomen om dat te vermijden. Het verhuurbedrijf is niet in staat ons uit te leggen wat deze verzekering dekt (die we al betaald hebben…). We belden Hertz support die ons uitlegde dat ondanks de “totale terugkoop van het eigen risico”, we nog steeds een eigen risico zouden moeten betalen in geval van een ongeval.

Wat is de bedoeling van deze optie waar we voor betaald hebben? Ik heb geen idee!

Maar als we een zeer schone en recente automatische 4×4 zien (Citroën C4 Cactus), vergeten we de ongemakken en gaan we maar al te graag op avontuur.

Aangezien het al middag is, moeten we ons plan wijzigen. In plaats van naar de kloven van de Dades te gaan, bezoeken we gewoon de omgeving van de oase van Skoura, die bestaat uit een palmenbos zo ver het oog reikt.

We lunchen in de buurt en kiezen willekeurig een restaurant. Het eerste adres laat ons modderige paden nemen en aan het eind, onbegaanbaar. Deze kleine doorgang was genoeg om alle wielen van de auto vuil te maken. We begrijpen beter waarom de huurder erop stond dat we de auto schoon en vol benzine terugbrachten.

De beste tajine met citroenkip in Marokko

Het tweede adres zal het juiste zijn. We ontdekken een heel mooie herberg met een zwembad(Kasbah Ait BenHadda, Booking link). Het menu kost tien euro per persoon alles inbegrepen en vandaag stelt hij ons een tajine met citroenkip voor.

Dit zal de beste citroen kip tajine van onze hele reis zijn (en we aten er veel van!). De medewerker van het hostel laat ons de kamers zien, waarschijnlijk in de hoop ons tegemoet te komen, maar wij hebben al gereserveerd in een hostel naast de deur. Het is toch kerstavond.

Kasbah Amridil

Na deze heerlijke lunch gaan we naar de Amridil Kasbah die op het 50 dirham biljet staat afgebeeld. In eerste instantie wilden we niet kiezen voor de rondleiding, maar we vonden het belangrijk om de architectuur en het doel van de kashba’s te begrijpen, dus betaalden we 50 dirham voor de rondleiding.

Fatima is de officiële gids van het kasteel. Ze legt ons uit dat het kasteel twee keer zo groot was, toen werd het verdeeld tussen neven en nichten. Het kasteel van de neven kan ook worden bezocht. Dus wees voorzichtig als je de kashba Amridil bezoekt.

We bezoeken verschillende kamers, opslagruimten en ook de vijf torens van het kasteel. Blijkbaar is dit de enige die ze alle vijf heeft, alle anderen hebben er maar vier. Wij ontdekken echter met geamuseerdheid dat de vijfde toren niet was gereserveerd voor defensie of een luxekamer, maar om de toiletruimte te ventileren, die op vier verdiepingen vol met uitwerpselen lag. Deze opslag van uitwerpselen lijkt u misschien afschuwelijk, maar het is een belangrijke natuurlijke meststof. Ik moet erop wijzen dat daar nu geen uitwerpselen meer liggen 😀

De Palmeraie van Skoura

Fatima maakt ons duidelijk dat zij ook een gids is van het palmbos. Dus vragen we haar ons te vergezellen omdat we niet weten hoe we er moeten komen.

Ze stapt in de auto en wijst ons de weg. Opnieuw zijn we blij dat we voor een 4×4 gekozen hebben, want we doen alleen de track, steken 3 droge rivieren over voordat we naar het palmbos gaan.

In tegenstelling tot wat we dachten, zijn er minder palmbomen en tussen twee palmbomen liggen graanvelden. In de lente kun je blijkbaar ook alle vruchten eten die aan de bomen hangen. Maar vandaag is het bezoek minder gulzig, want er is nog maar één palmboom met dadels.

Ik wist dit niet, maar er zijn mannelijke palmen (kleiner) en vrouwelijke palmen. Om dadels te krijgen, moet je de zaden van de mannetjes in de vrouwtjes stoppen, manueel.

Dan neemt Fatima ons mee naar een pottenbakker. Hij legt uit hoe hij aardewerk maakt, en hoe hij 5 km verderop op een ezel aarde haalt en die dan in stukken slaat. De techniek is bij lange na niet gelijk aan die in Turkije, maar het ziet er ambachtelijker uit. Hier is het dienblad gemaakt van een gerecycled wiel

De pottenbakker is erg blij met bezoek, ook al kopen we niets. JB geeft hem 20 dirham om hem te bedanken voor de demo.

Ik vond het erg leuk om met Fatima te praten, ze maakte een goede indruk op me, net als de kamelenfokker in Cairo. Zij vertelt ons dat zij de enige gids in de stad is, omdat zij gescheiden is en de andere getrouwde vrouwen geen afspraakjes met andere mannen mogen maken (het is verboden door hun echtgenoten). Maar op sociaal gebied doet zij het nog steeds zeer goed, zij is voorzitster van een vereniging die het analfabetisme onder jongeren en volwassenen wil uitroeien. Zij geeft ook privé-lessen wiskunde en natuurkunde aan kinderen. Als je in Marokko bent, ren dan naar de Kasbah om haar te ontmoeten, want binnenkort gaat ze voor een plaatselijk hotel werken.

We gaan met Fatima terug naar het kasteel en zij wijst ons de weg naar ons hotel. Aanvankelijk wilden we de geasfalteerde weg nemen, die veiliger leek en door geen GPS werd aangegeven. Als we linksaf slaan, toetert een scooter achter ons om ons te laten weten dat we de verkeerde kant op gaan, Fatima rent achter ons aan om ons weer in de goede richting te wijzen.

Omdat we niemand willen beledigen, keren we om en gaan het pad op in het zachte licht van de zonsondergang, hard biddend dat we het zullen halen. Aurélien herinnert ons eraan dat we nog steeds niet weten wat onze verzekering dekt.

Gelukkig, zoals Fatima zei, was de weg heel gemakkelijk, nou ja, met een geschikte auto. Google Maps is niet erg goed voor Marokko (het laat geen GPS modus toe in de auto), ik raad je aan om Maps.me te gebruiken zoals wij deden, die zelfs de kleine landweggetjes (en de droge rivieren) opsomt.

Nacht bij Talout

We komen aan voor ons hotel(Chez Talout, Booking link) om te ontdekken dat het op een paleis lijkt. Het zal het beste hotel van onze reis zijn (niet vermeld op Lonely Planet, want Lonely Planet is geen absolute referentie). De deur gaat als bij toeval open als we aankomen als een ophaalbrug van een kasteel en we betreden de kleine binnenplaats/parkeerplaats, beschermd door vijf zeer gespierde kerels

De eigenaar heet ons welkom en wij doen hem de groeten uit Fatima. Zij vertelde ons dat hij een man was met een groot hart, die veel heeft bijgedragen aan zijn plaatselijke vereniging.

Gelukkig liet Fatima ons het spoor nemen, want anders hadden we deze buitengewone show met 10 minuten gemist.

Het is 24 december en we verwachten een luxueuzer diner, maar voor het hotel is het een gewone dag zonder enige verwijzing naar Kerstmis. Geen alcohol, geen oesters, geen foie gras, we krijgen een tajine met kip en citroen (eigenlijk hebben we geen keus, het is het enige op het menu), niet zo lekker als die we bij de lunch hadden, maar nog steeds heerlijk. Wat we echt leuk vinden bij Talout is de verwarming in de kamer. Het is echt goed omdat de nachten koel zijn!

Dag 4: Dades Gorges en Rozenvallei

Na een uitstekende nacht (het beddengoed is top, de verwarming ook), en een overvloedig ontbijt, verlaten we het hotel via een veel aangenamere weg (in tegenstelling tot de weg die we gisteren namen).

We willen vandaag naar de Dades kloven gaan. De weg duurt maar 1u30 als we non-stop rijden, maar de landschappen zijn zo mooi dat we er uiteindelijk 2u30 over gedaan hebben door de stops om het uitzicht te bewonderen te vermenigvuldigen.

De eindbestemming is deze: 4 opeenvolgende bochten van 180°C. We waren onder de indruk van de foto’s, maar in werkelijkheid was het rijden niet zo moeilijk en er rijden maar weinig auto’s over deze weg.

We nemen een muntthee in dit hotel aan de rand van de klif, vanwaar we de foto hierboven namen.

Omdat we uitgehongerd zijn, keren we om en lunchen snel in dit restaurant met panoramisch uitzicht.

Vallei van de Rozen

We nemen de weg terug naar Ouarzazate en vergeten niet te stoppen bij Kelâat M’Gouna, DE PLAATS om rozenproducten te kopen, want er staan hier duizenden rozenbomen. Marokko exporteert veel rozenwater, etherische olie van roos, arganolie, dadels enz.

Helaas zijn er in deze tijd van het jaar geen rozen, dus lopen we maar wat rondjes zonder rozen te zien. We zagen echter wel heel veel winkeltjes die rozenwater verkochten.

Ik wil geen rozenwater kopen in het centrum en ga liever verder weg. Ik vind de Rosamgoun coöperatie, ongeveer 10 km van het stadscentrum. Hier wordt de fles rozenwater van 150 ml verkocht voor 150dh (15€), buiten de prijs. De verkoopster beweert dat er geen chemicaliën zijn… Na dit rozenwater 10 dagen te hebben getest, kan ik u zeggen dat het van uitstekende kwaliteit is, en het ruikt goddelijk. Maar probeer een beetje te onderhandelen over de prijzen. Bijvoorbeeld, voor 500dh aan producten, kregen we een gratis olie (waarde 100dh).

We waren zo moe dat we de El Mansour Eddahbi Dam niet hebben bezocht, maar als je tijd hebt, doe het!

Dar Kamar

We gaan naar de kashba Dar Kamar, die op de Lonely Planet staat. In de gids werd het ons verkocht als een “herberg met veel humor”, de gootsteen in de vorm van een tajine, de tafels gemaakt van oude naaimachines… Omdat het kerstdag is, boden we onszelf een suite van 150€ aan, hopend op een buitengewone ervaring. Maar helaas, we hebben de “humoristische” elementen in kwestie niet gevonden. Zelfs de hammam werd in rekening gebracht, ondanks de exorbitante prijs van de kamer (uiteindelijk hoefden we er niet eens voor te betalen omdat het niet erg warm was…).

Eigenlijk heeft Ouarzazate niet veel mooie hotels, dus deze onderscheidt zich van de rest. Maar ik zou het niet te veel aanraden, de ervaring rechtvaardigt niet zo’n pijnlijke prijs.

Het grote pluspunt van dit hostel is het terras met vele rustplekken en vooral een prachtig uitzicht op de oase, met de kleine nevel die er goed…

We dineren in het restaurant ernaast: Douyria en het is een explosie van smaak! Ik vond vooral de kameel tajine lekker (die ik voor het eerst eet), het is een beetje duur (110dh) maar het is erg lekker!

Dag 5: Filmdag

Vandaag moeten we de auto om 12 uur inleveren. Omdat we binnenkort naar de woestijn vertrekken, proberen we ’s morgens voor vertrek een goede douche te nemen. Behalve dat het water lauw is, zelfs ijskoud. Een beetje informatie bij de receptie, en we vernemen dat de nacht zo koud was dat de gasflessen die gebruikt werden om het water te verwarmen, bevroren. Het hotelpersoneel moest er heet water op doen, maar dat loste het probleem niet op.

Dit baart ons een beetje zorgen, want als het zelfs in de stad zo koud is, zullen wij dan in de woestijn bevroren zijn?

Auto wassen

Voordat we de auto terugbrengen, besluiten we hem eerst te wassen. Dit is belangrijk omdat de auto net zo vuil is als al het andere en we hebben instructies gekregen om hem schoon en vol gas terug te brengen. Hier, hoeft niemand zijn auto zelf te wassen. Iedereen besteedt uit, want het kost niet veel: vanaf 20dh (2€) voor de buitenkant alleen. We kiezen voor de optie interieur-buitenkant wassen aan 40dh (4€) en de auto wordt ons teruggegeven als nieuw!

Atlas Studios

Ouarzazate en omgeving, bijgenaamd Ouar-llywood, is een populaire filmlocatie, dankzij het prachtige licht, het goede weer bijna het hele jaar door, perfect voor scènes van middeleeuwse steden, in de woestijn of denkbeeldige landen. Veel beroemde filmproducties zijn hier opgenomen.

Met nog 45 minuten te gaan voordat we de auto inleveren, besluiten we naar Atlas Studios te gaan, net buiten de stad, voor een snel bezoek van 30 minuten. Er zijn twee grote studio’s in Ouarzazate: deze (Atlas Studios) en CLA Studios.

Als u meer tijd hebt, kunt u kiezen voor een rondleiding met gids (sterk aanbevolen, want er zijn geen borden met uitleg op de site)

Er zijn veel levensgrote sets, gemaakt van gips, super goedkoop hout… maar het geheel is geloofwaardig. Met wat bioscoopeffecten, een goed licht en we zouden gedacht hebben dat we in Nepal waren.

Wat mij erg raakt is deze prachtige en zeer kleurrijke Egyptische tempel die in Asterix en Obelix missie Cleopatra wordt gebruikt. Toen we onlangs Egypte bezochten, had ik het gevoel dat ik er even terug was. Plus, met al deze kleuren! Het maakt het mogelijk om de echte tempels die we bezochten, in hun pracht voor te stellen. Ik vind het heel leuk !

Na dit bezoek leveren we de auto (zonder enig probleem) in bij Hertz en gaan te voet of per taxi verder. Opmerking : in Ouarzazate hebben de taxi’s vaste prijzen : 5dh/persoon/rit, zeer praktisch !

De Kasbah van het Zand

We gaan naar dit restaurant dat een groot vakje heeft in de Lonely Planet gids. Het is een beetje verstopt in een klein steegje maar de taxi’s kennen het heel goed. Het eten is uitstekend, ook al is de ober duidelijk niet gemotiveerd. Het deed ons veel goed om zo’n goede maaltijd te hebben, de dag voor onze tocht door de woestijn.

Maar ik denk wel dat dit restaurant er ’s avonds beter uitziet, met de lichten en de open haarden aan.

Museum van de Cinema

We gaan terug naar het hostel om onze tassen op te halen, en omdat we nog tijd hebben, bezoeken we het filmmuseum dat er recht tegenover ligt. Hier werd Gladiator gefilmd (maar ook hier weten we niet in welke setting en voor welke scènes).

Ik hield echt van deze omgeving die me vreemd genoeg doet denken aan het klooster van Mont Saint-Michel.

Deze is zo realistisch dat men zich afvraagt of Caesar zelf niet zal verschijnen.

We gaan naar het CTM busstation. Het is de enige maatschappij die een bus aanbiedt naar M’hamid, terwijl de andere maatschappijen in Zagora stoppen en hun passagiers een collectieve taxi laten nemen. Vannacht, zullen we slapen aan de poorten van de Sahara woestijn.

---

Kortom, Lonely Planet is uitstekend om uw reisplan op te stellen. De informatie over het vervoer is betrouwbaar.

De adressen (hotels, restaurants) die in de Lonely Planet worden genoemd zijn echter correct, maar ook niet buitengew oon. Wij raden u aan ze als leidraad te gebruiken, maar u kunt altijd betere en goedkopere vinden door wat verder te graven (op blogs, of door te zoeken op Google Maps en Tripadvisor).

Tot slot, onze beste adressen werden niet vermeld in de Lonely Planet (noch in de Routard)

Ik vertel je de rest van onze reis in dit artikel.

Deel 2: Praktische tips

Begroting

• Vervoer
  • Bus CTM Essaouira – Marrakech : 90dh/persoon
  • Taxi CTM busstation => centrum: 20dh tot 30dh/taxi
  • Bus Marrakech – Ouarzazate: 90dh/persoon
  • Taxi Oued el Maled => Ait Ben Haddou : 40dh/taxi of 5dh/persoon in collectieve taxi
  • Taxi Ait Ben Haddou => Ouarzazate : 100dh/taxi of 20 à 25dh/persoon in collectieve taxi
  • Automatische 4×4 huur bij Hertz: 112€/24h (verzekering inbegrepen)

• Herberg of hotel
  • Marrakech : Riad Sabbah 37,8€ per tweepersoonskamer, ontbijt inbegrepen Reservatie link
  • Ait Ben Haddou: pension Dar El Haja 45€ per tweepersoonskamer, ontbijt inbegrepen. Supplement 10€/persoon voor het diner(reservatie link), ik raad u aan ter plaatse te dineren.
  • Skoura : Chez Talout 63€ per tweepersoonskamer, ontbijt inbegrepen. Supplement 12€/persoon voor diner. Ons favoriete hotel van de reis Boekings link Wees voorzichtig om naar dit hotel te gaan, neem de kleine weg links van de splitsing(Google Maps coördinaten) volg dan de borden in plaats van de droge rivieren over te steken. Het hotel ligt in the middle of nowhere dus kies voor een diner in het hotel (12€/persoon) g>Dar Kamar tussen 100€ en 150€, ontbijt inbegrepen. Te duur voor wat het is

• Restaurants
  • Kasbah Ait Ben Hadda in Skoura: tajine kip citroen te vallen. 10€/persoon voorgerecht dessert drank
  • La Kasbah des Sables in Ouarzazate: alles is goed, reken 100dh/schotel, royale portie
  • Douyria in Ouarzazate: alles is goed, reken 80 tot 100dh/schotel, royale portie

• Bezoeken
  • Marrakech : Geheime tuin 50dh/persoon
  • Skoura : Kasbah Amridil : 20dh/persoon voor de inkom. 50dh/groep voor de rondleiding (aanrader !)
  • Rondleiding door het palmbos van Skoura: 150dh/uur/groep. Contact opnemen met de Kasbah Amridil
  • Atlas Studios in Ouarzazate: 50dh/persoon. Een supplement is verschuldigd indien u een gids wenst en/of indien u het Koninkrijk der Hemelen wenst te bezoeken op 1 km van de studio’s (waar Jeruzalem werd nagebouwd)
  • Bioscoopmuseum in Ouarzazate: 30dh/persoon

Tips

Ik zal later een gedetailleerd artikel schrijven over deze roadtrip. In de tussentijd, hier zijn de belangrijkste tips:

• Voor GPS, kies maps.me in plaats van Google Maps. Maps.me geeft landwegen en droge rivieren aan. Google Maps heeft meer problemen.
• Als u de bus neemt tussen Marrakech en Ouarzazate, ga dan in het midden van de bus zitten. De opeenvolgende bochten kunnen je ziek maken als je aan de voorkant zit.
• De rit van Marrakech naar M’hamid met slechts één chauffeur is te vermoeiend en duur (de huur van de 4×4 kostte ons 112€/24u). Ik raad je aan om te doen wat wij deden: de moeilijke uitstappen met de bus doen (Marrakech => Ouarzazate, en Ouarzazate => M’hamid), en een 4×4 huren om de omgeving van Ouarzazate en Skoura in 48u te verkennen.
• Wij hebben via Hertz 4×4’s gehuurd in Ouarzazate, maar er zijn genoeg andere lokale bureaus die 4×4’s goedkoper verhuren. De auto’s zullen natuurlijk ouder zijn, maar als je niet in de modder rijdt, moet het goed zijn. Het huren van een 4×4 is aan te bevelen, want de mooiste kashba’s en plaatsen liggen vaak op de route.
• Er zijn rondreizen Marrakech – M’hamid, met 1 of 2 overnachtingen in de woestijn. Bij een georganiseerde tour heb je een privéchauffeur en gids, maar het is duurder dan een onafhankelijke tour. Wij betaalden bijvoorbeeld 600€/persoon voor alles (8 dagen, 8 nachten), in de beste restaurants en hotels. Tijdens een georganiseerde rondreis verblijft u in minder luxueuze hotels, minder gastronomische restaurants, voor 750€ (7 dagen, 6 nachten)